Ο Ναός του
Άγιος Νικόλαου
Ανατολικά του αρχαιολογικού χώρου του ιερού της Ήρας Ακραίας στο Ηραίον της Περαχώρας, προβάλλει επιβλητικό, άγριο, απόκρημνο και βραχώδες ύψωμα. Στην κορυφή του υψώματος που αποτελούσε φυσική ακρόπολη κατά την αρχαιότητα, οι Κορίνθιοι που έλεγχαν την περιοχή, κατασκεύασαν στα αρχαϊκά χρόνια φρυκτωρία (εγκατάσταση για την επικοινωνία και τη διάδοση μηνυμάτων και ειδήσεων μέσω σημάτων με φωτιές από αναμμένους πυρσούς κατά τη διάρκεια της νύχτας) σε θέση που βρισκόταν απέναντι και σε κοντινή απόσταση από την αρχαία πόλη της Κορίνθου.
Μέχρι και σήμερα διασώζονται ίχνη θεμελίων των εγκαταστάσεων καθώς και οι αναλημματικοί τοίχοι που κατασκευάστηκαν στο ύψωμα με το υπό κλίση έδαφος, ενώ εντυπωσιάζει, επιπλέον, ο περιμετρικός του βράχου διάδρομος, που λαξεύτηκε σε αυτόν από τους αρχαίους τεχνίτες, προκειμένου οι φύλακες της φρυκτωρίας από εκεί να εποπτεύουν την ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας τοποθεσία που απλωνόταν νότια και δυτικά από τον Κορινθιακό Κόλπο έως τον όρμο των Αλκυονίδων και τη θάλασσα των Καλανήσων στα βόρεια, σημαντικοι θαλάσσιοι δρόμοι επικοινωνίας, αλλά και τα περάσματα δια ξηράς στα ανατολικά από τη Στερεά Ελλάδα στην Πελοπόννησο και το αντίστροφο.
Στη θέση αυτή και κατά τους βυζαντινούς χρόνους πάνω στη φυσική ακρόπολη οικοδομήθηκε ναός αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο τον Θαυματουργό, τον προστάτη των ναυτικών. Ο λόγος προφανής: από τη θάλασσα του Κορινθιακού και από μεγάλη απόσταση το κατάλευκο εκκλησάκι του θαυματουργού αγίου φωλιασμένο στον βράχο ήταν ορατό από τους ναυτιλλομένους που συχνά επικαλούνταν τη χάρη και ζητούσαν τη βοήθεια και την προστασία του για να έχουν εύπλοια, γρήγορα και ασφαλή ταξίδια. Ο σημερινός ναός που είναι νεότερος, ανάγεται στον 18ο αιώνα περίπου και είναι ρυθμού μονόκλιτης βασιλικής με θόλο, της οποίας η μεσαία κόγχη είναι τοποθετημένη μέσα σε πελώριο βράχο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η εξωτερική δυτική πλευρά του που διασώζει παράθυροπολεμίστρα διακοσμημένο με ένα μαρμάρινο κέντημα-στολίδι από τον παλαιότερο ίσως ναό.
Ο ναός του Αγίου Νικολάου εξωραϊσμένος σήμερα και ιδιαίτερα φροντισμένος χάρη της ευλάβειας των κατοίκων της Περαχώρας και του οικισμού της Λίμνης του Ηραίου, εικονογραφήθηκε ολόσωμα με βυζαντινής τεχνοτροπίας σύγχρονες αγιογραφίες.
Γιορτάζει στις 6 Δεκεμβρίου …
ενώ πολλοί επισκέπτες της περιοχής καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου ανηφορίζουν το δύσκολο μονοπάτι για να τον προσεγγίσουν και αποζημιώνονται πολλαπλάσια για τον κόπο τους από το απαράμιλλης ομορφιάς μοναδικό τοπίο της περιοχής, απολαμβάνοντας τη γαλάζια ομορφιά του και την αξιοζήλευτη απόλυτη ηρεμία του. Ο κάθε προσκυνητής βιώνει επισκεπτόμενος το ταπεινό τούτο εκκλησάκι συναίσθημα κατάνυξης πρωτόγνωρο και θαυμάζει ταυτόχρονα το μεγαλείο της φύσης και το πανόραμα των ακτών του ακρωτηρίου με τον επιβλητικό φάρο του.
Το Έθιμο
«Μπουλουγούρι»
Το όμορφο εξωκλήσι του Αγίου Νικολάου στο Ακρωτήριο Μελαγκάβι και το πανηγύρι του – ένα από τα μεγαλύτερα της περιοχής σε παλαιότερες εποχές – συνδέεται τόσο με τη θρησκευτική ζωή των Περαχωριτών, όσο και με τη ζωντανή και πλούσια λαογραφία του τόπου. Οι παλαιοί κάτοικοι της Περαχώρας διηγούνται πως την ημέρα που γιόρταζε ο άγιος και πανηγύριζε ο ναός του στον απόκρημνο βράχο του Ηραίου συνέρρεε εκεί, στις 6 Δεκεμβρίου, πλήθος πανηγυριωτών τόσο από την Περαχώρα όσο και από την ευρύτερη περιοχή. Με ψαροκάικα του Κορινθιακού και βάρκες αλλά και με τα ζώα ή ακόμα και με πεζοπορία από την Περαχώρα οι πιστοί κατέφθαναν στο ανεμοδαρμένο εκκλησάκι για να τιμήσουν τον προστάτη των θαλασσινών και να συνεορτάσουν στη μνήμη του
ΠΗΓΕΣ – Σωτήριος Πρωτοπαππάς | Πρόεδρος της Ένωσης Φίλων Αρχαιολογικού Μουσείου Περαχώρας